De rechtbank van eerste aanleg van Waals-Brabant deed recent een opmerkelijke uitspraak in een geschil dat onder meer ging over de verplichte aanmelding bij BELSPO – de Programmatorische Federale Overheidsdienst Wetenschapsbeleid of het Federaal Wetenschapsbeleid.
In de zaak die aan de rechter werd voorgelegd betwistte de fiscus het gebruik dat een onderneming had gemaakt van de gedeeltelijke vrijstelling van doorstorting van bedrijfsvoorheffing voor onderzoek en ontwikkeling, omdat de onderneming niet zou hebben aangetoond dat zij een wetsconforme aanmelding had verricht. De onderneming had de elektronische aanmelding voorgelegd, maar deze vond de fiscus niet in overeenstemming met de wettelijke vereisten. De betrokken onderneming legde evenwel ook een brief voor van BELSPO van 21 augustus 2014, waarin laatstgenoemde bevestigde dat zij overleg had gepleegd met de betrokken onderneming en een werkwijze was overeengekomen volgens dewelke toekomstige O&O-activiteiten moesten worden aangemeld.
Volgens de rechtbank van eerste aanleg van Waals-Brabant had de onderneming hiermee afdoende bewezen dat zij een wetsconforme aanmelding bij BELSPO had gedaan. We lijsten hierna de belangrijkste overwegingen op die de rechter tot zijn oordeel hadden gebracht:
- De aanmelding bij BELSPO is een noodzakelijke en essentiële voorwaarde voor de toepassing van de vrijstelling van bedrijfsvoorheffing voor onderzoek en ontwikkeling;
- Het bewijs van de wetsconforme aanmelding rust op de onderneming die van de vrijstelling gebruik wil maken, en mag met alle bewijsmiddelen worden geleverd, met uitzondering van de eed;
- Het bewijs moet “met een redelijke mate van zekerheid” worden geleverd, tenzij de wet uitdrukkelijk anders bepaalt. Hij die de bewijslast draagt van een feit waarvan het, door de aard zelf van het te bewijzen feit, niet mogelijk of niet redelijk is om een zeker bewijs te verlangen, kan volstaan door de ‘waarschijnlijkheid’ van dat feit aan te tonen;
- De afwezigheid van enige wettelijk voorgeschreven procedure voor de aanmelding bij BELSPO, maakt het moeilijk om met zekerheid de aanmelding te bewijzen;
- De rechter hecht bewijswaarde aan verklaringen die BELSPO, een onafhankelijke overheidsdienst die een belangrijke rol vervult op het vlak van wetenschappelijk onderzoek, deed ten overstaan van de betrokken onderneming.
Op grond van deze overwegingen besliste de rechtbank dat de betrokken onderneming met voldoende waarschijnlijkheid had bewezen dat zij een wetsconforme aanmelding bij BELSPO had verricht.
Wij kunnen ons volledig achter deze uitspraak scharen. Sedert jaren is de verplichte aanmelding, en de vraag hoe die er precies moet uitzien, een twistappel tussen BELPSO en de fiscus. Helaas zijn ondernemingen maar al te vaak het slachtoffer geweest van deze onenigheid tussen overheidsdiensten. Met deze beslissing heeft de Rechtbank van eerste aanleg van Waals-Brabant beslist dat, gelet op het gemis aan wettelijk voorgeschreven vorm voor de verplichte aanmelding, een onderneming moet kunnen vertrouwen op de verklaringen die BELSPO terzake heeft gedaan.
