Einde van de octrooi-aftrek, leve de innovatie-aftrek!

Praktische overwegingen bij het verdwijnen van de octrooi-aftrek

In de eerstvolgende aangifte vennootschapsbelasting (aanslagjaar 2022) zal de octrooi-aftrek voor de laatste keer kunnen worden toegepast Deze aangifte zal gepaard gaan met de unieke situatie waarin de octrooi-aftrek én de innovatie-aftrek in één boekjaar voor hetzelfde octrooi zullen kunnen worden toegepast. Hoewel de regimes vergelijkbaar zijn, zorgen de verschillen voor belangrijke aandachtspunten.

Het nieuwe regime

De octrooi-aftrek werd sinds 1 juli 2016 vervangen door een nieuw regime, de innovatie-aftrek of aftrek voor innovatie-inkomsten. Bij de invoering van de innovatie-aftrek werd een overgangsperiode voorzien voor inkomsten verkregen tussen 1 juli 2016 en 30 juni 2021.

Het nieuwe regime is breder toepasbaar, maar brengt heel wat extra complexiteit met zich mee. Naast octrooien komen ook inkomsten uit innovatieve software of bepaalde geneesmiddelen in aanmerking. Daarentegen wordt het voordeel niet langer bepaald in functie van de omzet die voortkomt uit een gepatenteerde uitvinding, maar op basis van de winst toewijsbaar aan het innovatieve karakter van deze uitvinding (dit zijn de zogenaamde netto innovatie-inkomsten).

Risico’s

Voor bedrijven die gebruik maakten van de octrooi-aftrek zal bij de eerstvolgende aangifte vennootschapsbelasting een grondige analyse aan de orde zijn. De octrooi-aftrek dient immers te worden omgezet naar het nieuwe regime.

Naast de inkomsten gerelateerd aan de uitvinding, dienen nu immers ook alle kosten gerelateerd aan de ontwikkeling, het onderhoud en de commercialisatie van de uitvinding in kaart te worden gebracht. Bedoelde kosten dienen bovendien op de juiste manier te worden verrekend om zo de winst toewijsbaar aan het innovatieve karakter te bepalen.

Daarenboven heeft de administratie in de voorbije vijf jaar heel wat Voorafgaande Beslissingen of Rulings gepubliceerd. In dergelijke Voorafgaande Beslissingen wordt de concrete interpretatie van de relevante wetsartikelen ingevuld in functie van specifieke aanvragen. Heel wat onduidelijkheden werden op deze manier uitgeklaard.

Het nieuwe regime, in combinatie met de gevestigde rulingpraktijk zorgde ervoor dat de regels omtrent de octrooi- en innovatie-aftrek nu strikter afgelijnd zijn. Om niet voor onaangename verrassingen te komen te staan, is het aangewezen dat belastingplichtigen die één van deze aftrekken reeds langere tijd toepassen, hun proces regelmatig aftoetsen aan deze veranderingen. Het einde van het overgangsregime is het ideale moment voor een dergelijke oefening.

Opportuniteiten

Het overgangsregime biedt voor bedrijven echter ook opportuniteiten. Voor bepaalde inkomsten bekomen tijdens de overgangsperiode, hebben belastingplichtigen immers de keuze tussen de toepassing van de octrooi-aftrek en de innovatie-aftrek.

Voor octrooien aangevraagd vóór 1 juli 2016 en waarvoor deze keuze nog niet werd gemaakt, bestaat deze keuze nog steeds! De toepassing van de octrooi-aftrek in de aangifte vennootschapsbelasting voor aanslagjaar 2022 is evenwel de laatste kans om van de bijhorende voordelen te genieten.

Elke toepassing van de octrooi-aftrek voorafgaand aan de toepassing van de innovatie-aftrek, hoe beperkt de inkomsten ook zijn, zorgt voor een positieve impact op de te realiseren besparing. Bij eerste toepassing van de innovatie-aftrek dienen immers alle kosten voor O&O sinds boekjaar 2016 in mindering te worden gebracht. Bij toepassing van de octrooi-aftrek hoeven deze kosten niet in mindering te worden gebracht. Door de administratie is ondertussen reeds meermaals bevestigd dat deze zogenaamde historische kosten géén negatieve impact hebben op de gerealiseerde besparing wanneer gebruik wordt gemaakt van de octrooi-aftrek alvorens over te schakelen op de innovatie-aftrek.

Besluit

Inkomsten ontvangen gedurende de eerste helft van 2021, gerelateerd aan octrooien aangevraagd vóór 1 juli 2016, kunnen op heden nog steeds genieten van de voordelen van het overgangsregime.

Een éénmalige toepassing van de octrooi-aftrek in de aangifte vennootschapsbelasting voor aanslagjaar 2022 kan, zelfs ingeval van beperkte inkomsten, dankzij de voordelen van dit overgangsregime, een langdurige en interessantere besparing opleveren.